Xúc tiến đầu tư và những cam kết tiền tỷ liệu có hiện thực?

Trong các hội nghị xúc tiến thương tại các địa phương không ít những cam kết đầu tư khủng được đưa ra. Thế nhưng sẽ có bao nhiêu dự án được thực hiện, bao nhiêu dự án chỉ là cam kết trên giấy, điều làm cho không khỏi lo lắng của các địa phương?

Tại Hội nghị xúc tiến thương mại đầu tư năm 2018, UBND tỉnh Bình Phước đã trao Quyết định chủ trương đầu tư, Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho 26 dự án đầu tư với số vốn trên một tỷ USD. Trong đó dự án đầu tư nước ngoài là 10 dự án với số vốn đăng ký đầu tư trên 312 triệu USD. Đây là các dự án đang trong quá trình hoàn thành công tác chuẩn bị đầu tư để thi công, có những dự án dự kiến sẽ được đi vào hoạt động sản xuất ngay sau khi ký cam kết.

Bình Phước là tỉnh có vị trí địa lý không được thuận lợi như các tỉnh khác trong khu vực, cách xa các trung tâm kinh tế lớn như Tp HCM, không có cảng hàng không, đường sắt, đường thủy hạn chế. Duy nhất việc đi lại và vận chuyển hàng hóa sản xuất bằng đường bộ, đây là điểm bất lợi, ảnh hưởng đến thu hút đầu tư. Để thực hiện quyết tâm của Chính phủ về xây dựng Chính phủ kiến tạo, phát triển kinh tế, UBND tỉnh Bình Phước đã đột phá cải cách TTHC, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thu hút đầu tư trong và ngoài nước. Chính vì vậy Bình Phước đã nhận được sự đánh giá cao của các nhà đầu tư.

Không chỉ riêng Bình Phước được cam kết đầu tư hàng tỷ đô la từ các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Tại các địa phương khác, các Hội nghị xúc tiến thương mại cũng đem lại những con số cam kết đầu tư rất lớn như;

Tại Cần Thơ, Hội nghị xúc tiến đầu tư được diễn ra vào ngày 10/8 vừa qua. Trước sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương, Tp Cần Thơ đã tổ chức trao quyết định chủ trương đầu tư, giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho 10 doanh nghiệp với tổng giá trị gần 8.000 tỉ đồng. Ngoài ra, 4 ngân hàng đã ký kết thương mại về tài trợ vốn. Đặc biệt, TP.Cần Thơ đã ký kết thỏa thuận hợp tác với 19 nhà đầu tư, tổng số vốn gần 85.000 tỉ đồng.

Ví như Bạc Liêu, hồi đầu năm nay cũng đã nhận được một dòng vốn đầu tư mang tính “kỷ lục”. Con số được nhắc đến là 110.000 tỷ đồng. Trong đó, có dự án điện năng lượng mặt trời của Tập đoàn SP (Hàn Quốc), với tổng vốn đầu tư dự kiến là 450 triệu USD.

Từ đầu năm tới nay, tỉnh Tiền Giang tại Hội nghị Xúc tiến đầu tư, tỉnh Tiền Giang đã đưa vào danh mục đầu tư chỉ có 31 dự án, trong đó có 22 dự án đã trao quyết định đầu tư, 9 dự án trao chủ trương nghiên cứu. Riêng chỉ có 19 dự án mời gọi đầu tư với tổng số vốn đầu tư 16.360 tỷ đồng. Tại Bạc Liêu đã trao chứng nhận đầu tư cho 10 dự án và cấp giấy phép đầu tư hơn 20 dự án, một dòng vốn đầu tư cũng mang tính “kỷ luc” được đưa ra 110.000 tỷ đồng, trong đó có dự án điện năng lượng mặt trời của Tập đoàn SP (Hàn Quốc), với tổng vốn đầu tư dự kiến là 450 triệu USD. Tại Sóc Trăng là 47 dự án với tổng mức vốn đầu tư khoảng 122.880 tỷ, ở Thái Nguyên là 46.785 tỷ đồng.

Đầu tàu về môi trường đầu tư mà các doanh nghiệp hướng tới đó chính là Hà Nội, tại Hội nghị Hợp tác đầu tư và phát triển của Hà Nội một con số khủng được cấp phép cho 71 dự án với tổng số vốn đầu tư 17 tỷ USD tương đương gần 400.000 tỷ đồng.

Những cam kết đầu tư khủng trên là minh chứng cho thấy sự thành công của các Hội nghị xúc tiến đầu tư, đồng thời cũng khẳng định sức hấp dẫn đầu tư của Việt Nam. Tuy nhiên, sau những cam kết đầu tư khủng đó thì nỗi lo cũng không hề nhỏ đối với các địa phương.

Tại Hội nghị Xúc tiến đầu tư Bình Phước, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng bày tỏ băn khoăn: “Giữa giấy phép và hành động có đi vào thực tế không, có nhanh không?”. Thủ tướng đã yêu cầu những dự án, giấy phép này “không được nằm trên giấy”. Bởi khoản cam kết đầu tư cho Bình Phước không phải là nhỏ, một con số rất ấn tượng hơn 1 tỷ đô. Đặc biệt, Thủ tướng nhấn mạnh chỉ số PCI của tỉnh xếp hạng thấp trong toàn quốc (xếp hạng 62/63). Do đó, các cấp, các ngành, nhất là cấp sở, cấp huyện phải tập trung cải cách tốt hơn.

Đây cũng không phải là lần đầu tiên, chuyện “cam kết khủng, nhưng chỉ ở trên giấy” được nhắc đến. Ở hầu hết các hội nghị xúc tiến đầu tư, năm này qua năm khác, các cam kết khủng luôn được đưa ra, nhưng bao nhiêu chủ trương đầu tư biến thành giấy chứng nhận đầu tư thực sự, và bao nhiêu dự án được cấp chứng nhận đầu tư được triển khai trong thực tế thì lại là một câu chuyện khác. Cũng cần phải nhắc lại rằng, đây không phải là lần đầu tiên Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh điều này. Năm ngoái, khi tham dự Hội nghị Xúc tiến đầu tư Hậu Giang, Thủ tướng đã nói: “Ít mà làm chắc còn hơn nói nhiều mà làm ít”, khi có những băn khoăn về việc các cam kết đầu tư vào Hậu Giang còn chưa nhiều.

Đây cũng xem là “cú hích” cho các sở, ngành, địa phương của Bình Phước trong việc xây dựng các cơ chế, chính sách thu hút đầu tư vào lĩnh vực liên quan, cải cách thủ tục hành chính phù hợp đáp ứng yêu cầu phát triển.

Minh Hoàng