Cha ngã, con đứng lên: Bản hùng ca bất tử của một gia đình cách mạng xứ Nghệ - liệt sĩ Hồ Đăng Khầm

Những trận đánh oai hùng

Anh hùng Hồ Đăng Khầm sinh năm 1949, người dân tộc Kinh, quê ở xã Quỳnh Bảng, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An (nay là xã Quỳnh Anh, tỉnh Nghệ An). Mặc dù có bố và anh trai đều là liệt sĩ nhưng anh Khầm vẫn xung phong vào bộ đội. Anh nhập ngũ ngày mồng 6/8/1968 rồi tham gia chiến đấu trên các chiến trường ở miền Nam. Sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975), anh tiếp tục công tác trong quân đội.

Đến năm 1977, gia đình anh gặp nhiều khó khăn, mẹ già yếu, vợ bị bệnh tim, con gái đầu mắc bệnh hen suyễn bẩm sinh, 2 con trai (Thảo và Luận) thì còn nhỏ dại, nên anh đã xin phục viên.

Khi lá đơn chưa được gửi đi thì tình hình biên giới Tây Nam trở nên căng thẳng, anh được cấp trên điều vào Đồn Biên phòng Phú Mỹ, Kiên Giang, công tác, ban đầu làm Đội trưởng Đội vũ trang. Hồ Đăng Khầm là một đảng viên, một người chỉ huy, thông minh và gan dạ. Tham gia các trận đánh, anh đã lập được nhiều chiến công xuất sắc. Cuối năm 1977, khi nắm được một số trận địa cối của lính Pôn Pốt thường bắn sang lãnh thổ nước ta, anh đã đề xuất cho tổ vũ trang được tập kích tiêu diệt địch để chủ động bảo vệ biên giới. Được cấp trên phê duyệt, anh chỉ huy đơn vị vượt kênh, đánh tiêu diệt 3 trận địa cối của địch. Đơn vị đã diệt 13 tên địch, phá hủy trận địa và vũ khí của chúng rồi rút về an toàn.

Bị thương nặng ở bụng, máu ra nhiều, nhưng anh Hồ Đăng Khầm vẫn tiếp tục chỉ huy anh em chiến đấu và anh dũng hy sinh. Anh được truy tặng một Huân chương Chiến công hạng nhì, được truy phong quân hàm từ Thiếu uý lên Trung uý. Ngày 19/12/1979, Chủ tịch nước quyết định truy tặng Trung úy, liệt sĩ Hồ Đăng Khầm danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

Ngày 17/1/1978, một tiểu đoàn lính Pôn Pốt tấn công Đồn biên phòng 829 của ta, hướng chính diện là trận địa chốt của đội vũ trang. Anh Hồ Đăng Khầm đã chỉ huy, tổ chức đơn vị thành một mũi nhọn thọc sâu chia cắt đội hình địch, tạo điều kiện cho lực lượng của Đồn 829 bẻ gãy 7 đợt tấn công của địch, diệt 9 tên. Địch buộc phải chuyển hướng tấn công. Phán đoán đúng ý đồ đó của địch, anh đề xuất với ban chỉ huy nhanh chóng bố trí lại lực lượng và trận địa, tổ chức một phân đội cơ động chiến đấu bảo vệ đồn.

Kết quả, đơn vị đã đánh bật cuộc tấn công của địch, bảo vệ vững chắc địa bàn Đồn 829 phụ trách. Sau trận đó, anh đã được cấp trên khen thưởng và được đề bạt Đồn phó.

Gia đình liệt sĩ - gia đình quân nhân

Đến xã ven biển Quỳnh Bảng (cũ) - xã Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, hỏi người dân về gia đình Anh hùng, liệt sĩ Hồ Đăng Khầm, hầu như ai cũng biết và tận tình chỉ đường đến tận nhà…

Theo nhiều người dân, họ biết rõ về gia đình Anh hùng Hồ Đăng Khầm là một gia đình liệt sĩ - gia đình quân nhân. Thật vậy, bố đẻ của anh Khầm là liệt sĩ Hồ Đăng Ngạn - hy sinh năm 1966 khi chiến đấu đánh trả máy bay Mỹ xâm phạm bầu trời miền Bắc. Chưa đầy một năm sau, một người con trai khác của liệt sĩ Hồ Đăng Ngạn là Hồ Đăng Nga (con trai cả, anh trao của Hồ Đăng Khầm) hy sinh trên chiến trường nước bạn Lào…

Có chồng và 2 con trai hi sinh, được công nhận liệt sĩ, bà Trương Thị Hòe được phong tặng danh hiệu Mẹ Việt Nam anh hùng.

Với gia đình riêng của liệt sĩ Hồ Đăng Khầm, vợ anh là chị Nguyễn Thị Lương đã mất tháng 6/1986 do bị suy tim độ 3. Vợ chồng anh Khầm có 3 người con (1 gái 2 trai) thì con gái đầu Hồ Thị Hồng bị bệnh hen suyễn bẩm sinh, lại phải sớm lao động vất vả để nuôi 2 em trai nên bệnh thêm nặng và mất năm 1993.

Hai con trai của liệt sĩ Khầm đều tiếp bước ông, bác và cha, tham gia quân đội. Cụ thể hơn, hai người con trai đều vào Bộ đội Biên phòng, hiện tại Hồ Đăng Thảo là Trung tá, đang công tác ở Đồn Biên phòng Thông Thụ (Nghệ An), còn Hồ Đăng Luận là Đại uý chuyên nghiệp Bộ đội Biên phòng Việt Nam.

Rời xã Quỳnh Bảng (nay là xã Quỳnh Anh) - quê hương của người Anh hùng liệt sĩ Hồ Đăng Khầm, một người con ưu tú của xứ Nghệ, chúng tôi thực sự cảm phục và tự hào về người anh hùng và gia đình giàu truyền thống cách mạng, chiến đấu và hi sinh anh dũng vì Tổ quốc; thêm yêu quý vùng quê đã sinh ra, nuôi dưỡng và hun đúc nên tinh thần, ý chí vì Tổ quốc, vì đất nước ở những người con như Hồ Đăng Ngạn, Hồ Đăng Nga, Hồ Đăng Khầm…