Quy Nhơn Nam và tham vọng thành 'Thung lũng Silicon' ven biển

Biển - nền tảng không gian, khoa học - động lực phát triển

Là phường ven biển với hơn 36km² diện tích, sở hữu những bãi biển cong tuyệt đẹp, địa danh nổi tiếng như Ghềnh Ráng, Bãi Xép, núi Xuân Vân, phường Quy Nhơn Nam mang dáng dấp một vùng đất rất khác biệt ở Gia Lai.

Nhưng khác với hình dung thông thường về các khu đô thị du lịch biển đơn thuần, nơi đây chọn cho mình một hướng đi độc đáo: kết hợp không gian biển với tri thức và công nghệ.

“Chúng tôi không chỉ phát triển một thành phố biển đẹp về hình thức, mà còn đặt trọng tâm vào chiều sâu tri thức. Nơi biển không chỉ là điểm đến, mà còn là chất xúc tác của sáng tạo, nghiên cứu và giáo dục”, bà Nguyễn Thị Bích Hoa - Chủ tịch UBND phường Quy Nhơn Nam (tỉnh Gia Lai) chia sẻ.

Với hơn 73.300 cư dân, cùng 25.000 người là sinh viên, học viên, chuyên gia và người lao động trình độ cao đến từ các cơ sở đào tạo và nghiên cứu trong khu vực. Phường Quy Nhơn Nam có được nguồn nhân lực trẻ và năng động, yếu tố quan trọng cho tiến trình hiện đại hoá, chuyển đổi số và ứng dụng khoa học - công nghệ.

Mục tiêu đặt ra là hình thành diện mạo một không gian đô thị vừa hiện đại, vừa đậm tính nhân văn. Chính quyền phường kiên trì duy trì và nâng tầm danh hiệu “Du lịch sạch ASEAN”, coi đây như động lực thúc đẩy hình ảnh địa phương.

Tuy nhiên, Chủ tịch UBND phường Quy Nhơn Nam thẳng thắn nhìn nhận, thách thức lớn nhất mà Quy Nhơn Nam gặp phải hiện nay, là tốc độ đô thị hóa nhanh chóng, trong khi năng lực quản lý, hạ tầng kỹ thuật và môi trường kinh doanh chưa hoàn toàn đáp ứng.

Dân số cơ học gia tăng, kéo theo nhu cầu nhà ở, dịch vụ và hạ tầng công cộng, tạo áp lực không nhỏ cho công tác điều hành, khiến việc bảo đảm trật tự, giữ gìn an ninh và ổn định đời sống kinh tế - văn hóa - xã hội trở nên phức tạp.

“Bài toán cân bằng giữa phát triển với bảo vệ môi trường sống, giữa lợi ích người dân và doanh nghiệp cũng đòi hỏi sự điều hành cẩn trọng, hài hòa”, bà Hoa nói và chỉ rõ, áp lực rõ rệt nhất là giao thông: số lượng phương tiện cá nhân tăng mạnh, trong khi hạ tầng chưa đáp ứng, bãi đỗ xe thiếu.

Vẫn theo Chủ tịch UBND phường Quy Nhơn Nam, phường có nhiều tiềm năng chưa được khai thác hết. Thiên nhiên ưu đãi vùng đất này với đường bờ biển cong mềm mại, danh thắng nổi tiếng và bề dày văn hóa - lịch sử, tạo nền tảng cho những bước phát triển mới. 

Trong giai đoạn tới, chính quyền địa phương định hướng lấy biển làm trục phát triển, phối hợp với các địa phương lân cận để hoạch định chiến lược dài hạn, gắn tăng trưởng kinh tế với gìn giữ giá trị truyền thống.

Bà Hoa cho biết, mục tiêu đặt ra là hình thành diện mạo một không gian đô thị vừa hiện đại, vừa đậm tính nhân văn. Chính quyền phường kiên trì duy trì và nâng tầm danh hiệu “Du lịch sạch ASEAN”, coi đây như động lực thúc đẩy hình ảnh địa phương.

Trên nền tảng đó, Quy Nhơn Nam ưu tiên phát triển kinh tế thương mại  dịch vụ và du lịch theo chiều sâu, đa dạng loại hình từ nghỉ dưỡng biển, khám phá văn hóa - lịch sử đến trải nghiệm khoa học và sáng tạo.

“Đi cùng tầm nhìn chiến lược là những bước đi cụ thể: chuyển đổi cơ sở kinh doanh nhỏ lẻ thành các mô hình chuyên nghiệp, thân thiện. Xây dựng cộng đồng dân cư kiểu mẫu – nơi từng con phố phản ánh tinh thần văn minh, trật tự và gắn bó. Khi các nỗ lực này được triển khai đồng bộ, Quy Nhơn Nam vừa trở thành điểm đến hấp dẫn, vừa tạo dựng môi trường sống đáng tin cậy cho những ai muốn gắn bó lâu dài”, bà Hoa khẳng định.

Vùng giao thoa giữa biển và khoa học

Sự hiện diện của các dự án trọng điểm như: Trung tâm Khám phá Khoa học và Trải nghiệm sáng tạo, Khu đô thị Khoa học và Giáo dục Quy Hòa, hay Tổ hợp Trung tâm nghiên cứu, sản xuất và đào tạo chuyên gia công nghệ FPT Software đang dần đưa Quy Nhơn Nam trở thành "vùng giao thoa giữa biển và khoa học", một khái niệm mới trong phát triển đô thị tại Việt Nam.

Ở đây, các khu du lịch không chỉ phục vụ nghỉ dưỡng, mà còn tổ chức hoạt động học thuật, trải nghiệm khoa học, khám phá thiên nhiên theo hướng giáo dục tương tác, nơi trẻ em và người lớn cùng học hỏi giữa khung cảnh biển trời.

Các khu nhà ở không chỉ phục vụ lưu trú, mà còn kết nối với trung tâm nghiên cứu, khu công nghệ, thư viện mở và không gian sáng tạo. Du khách không chỉ “đi để chơi”, mà có thể “ở để học”, “làm để sáng tạo”.

Mục tiêu của chính quyền phường là xây dựng một đô thị kiểu mẫu không chỉ về hạ tầng, mà về chất lượng sống và chất lượng dân cư: người dân không chỉ sống giữa thiên nhiên, mà sống cùng khoa học; không chỉ hướng biển, mà hướng tương lai.

Quy Nhơn Nam đang thử nghiệm mô hình đô thị biển thế hệ mới, kết hợp yếu tố sinh thái, văn hóa, du lịch và khoa học, một bước đi dài trong quy hoạch đô thị có tầm nhìn.

Hiện nay, hàng loạt dự án lớn đang được triển khai để hoàn thiện diện mạo này: tuyến kết nối từ Khu đô thị Khoa học Quy Hòa đến Long Vân, hạ tầng khu đô thị Hồ Phú Hòa, các trung tâm thương mại - khách sạn cao cấp như Europa, Seaview… Tất cả đều tạo nên đô thị thông minh, hiện đại gắn liền không gian biển.

Khát vọng lớn từ một phường mới

Chuyển đổi số không còn là khái niệm viễn tưởng. Ngay tại Quy Nhơn Nam, các dịch vụ hành chính công mức độ 3, 4 đã phổ cập. Bộ phận “một cửa điện tử” hoạt động hiệu quả, hệ thống EtaxMobile, bản đồ số quản lý hộ kinh doanh, ứng dụng giám sát chất lượng phục vụ, cùng các chỉ số như PAPI, SIPAS, DDCI… đang từng bước được chú trọng nâng cao.

Không gian số được coi là phần mở rộng tự nhiên của không gian biển, giúp kết nối chính quyền với người dân, doanh nghiệp với khách du lịch, nhà khoa học với cộng đồng. Đây cũng là nền tảng để xây dựng một “đô thị biển thông minh” trong tương lai gần.

Việc hình thành phường Quy Nhơn Nam, không chỉ là một thay đổi hành chính. Mà còn là một tầm nhìn đô thị khác biệt, nơi mà biển không bị bê tông hóa "vô tội vạ", mà được gìn giữ như tài sản sống. Nơi mà khoa học không nằm trong các phòng kín, mà hòa vào nhịp sống thường nhật.

"Chúng tôi đặt mục tiêu, Quy Nhơn Nam sẽ là trung tâm kinh tế biển thông minh. Là nơi cư dân sống có chất lượng, khách du lịch đến có trải nghiệm khác biệt và các chuyên gia tìm thấy không gian phát triển lâu dài", bà Hoa nhấn mạnh.

Biển, khoa học và con người – ba yếu tố tưởng như độc lập, nhưng tại phường Quy Nhơn Nam, chúng đang đan cài vào nhau, tạo nên cấu trúc nền tảng cho một mô hình đô thị biển thế hệ mới: hiện đại, sinh thái và lan tỏa tri thức.

Một chiến lược phát triển, tạo nên không gian đô thị có chiều sâu và bền vững. Quy Nhơn Nam được kỳ vọng không chỉ là điểm sáng của Gia Lai, mà còn là hình mẫu đô thị ven biển tiên phong của Việt Nam, nơi sóng biển và hàm lượng tri thức cùng nhau tạo thành nhịp sống mới.