Việt Nam – Thổ Nhĩ Kỳ hợp tác Halal: Khai mở thị trường tỷ đô, "chìa khóa" là chuẩn hóa

Thực trạng ngành Halal tại Việt Nam: Tiềm năng lớn và những rào cản ban đầu

Trong những năm gần đây, nhu cầu tiêu thụ sản phẩm Halal trên toàn cầu đang tăng trưởng mạnh mẽ, với thị trường được ước tính có giá trị hàng nghìn tỷ USD bao gồm thực phẩm, đồ uống, dược phẩm, mỹ phẩm và du lịch. Đối với Việt Nam, đây là cơ hội vàng để thâm nhập vào thị trường Hồi giáo, đặc biệt là thông qua Thổ Nhĩ Kỳ – một trong những trung tâm sản xuất và phân phối Halal lớn khu vực Âu – Á.

Hội thảo trực tuyến “Hợp tác Halal giữa Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ: Thực trạng và triển vọng” vừa diễn ra vào chiều 3/10, quy tụ các cơ quan quản lý, tổ chức chứng nhận, hiệp hội ngành hàng và cộng đồng doanh nghiệp hai nước. Sự kiện do Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương), Đại sứ quán Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ và Ủy ban Kinh tế Đối ngoại Thổ Nhĩ Kỳ (DEIK) phối hợp tổ chức đã tạo diễn đàn kết nối trực tiếp nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế – thương mại trong lĩnh vực sản phẩm và dịch vụ Halal đầy tiềm năng.

Tại sự kiện, các chuyên gia nhấn mạnh, Việt Nam sở hữu thế mạnh về nông sản, thủy sản và thực phẩm chế biến... những lĩnh vực được thị trường Halal đánh giá cao.

Đại sứ Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ, Bà Đặng Thị Thu Hà khẳng định, việc phát triển hợp tác Halal là một phần quan trọng trong chiến lược hội nhập kinh tế, mở ra tiềm năng xuất khẩu và kết nối tới thị trường rộng lớn tại Trung Đông, Bắc Phi và Nam Á.

Dù cơ hội rất lớn nhưng ngành Halal tại Việt Nam vẫn đang ở giai đoạn đầu và đối mặt với nhiều thách thức. Ông Ramlan Osman, Giám đốc Trung tâm Chứng nhận Halal Quốc gia (HALCERT) thừa nhận, lĩnh vực này còn mới mẻ. Nhiều doanh nghiệp quan tâm nhưng chưa nắm rõ yêu cầu chứng nhận, tiêu chuẩn kỹ thuật và thủ tục phức tạp của từng thị trường, dẫn đến chuỗi giá trị chưa thể hình thành đồng bộ.

Chìa khóa chiến lược: Chuẩn hóa và Liên kết

Các chuyên gia tại hội thảo cũng nhận định rằng, để hàng hóa Việt Nam có thể tận dụng hiệu quả cơ hội Halal, giải pháp chiến lược then chốt nằm ở việc xây dựng hệ thống chuẩn hóa và chứng nhận Halal minh bạch, đáng tin cậy. Điều này giúp sản phẩm Việt dễ dàng thâm nhập, đồng thời giảm chi phí cho doanh nghiệp.

Ông İhsan Övüt, Tổng Thư ký Viện Tiêu chuẩn và Đo lường các quốc gia Hồi giáo (SMIIC) khẳng định: "Việc tuân thủ các chuẩn mực OIC/SMIIC là điều kiện tiên quyết để sản phẩm Halal có thể lưu thông toàn cầu". Ông cũng đề xuất Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ cần phối hợp để thúc đẩy công nhận lẫn nhau về chứng nhận Halal.

Thổ Nhĩ Kỳ với kinh nghiệm lâu năm, được kỳ vọng trở thành đối tác quan trọng giúp Việt Nam hoàn thiện khung pháp lý, nâng cao năng lực kiểm định và đào tạo nguồn nhân lực. Sự liên kết giữa hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp và tổ chức chứng nhận hai nước cần được tăng cường để doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng Halal toàn cầu.

Ông Reha Denemec - Thành viên Hội đồng Quản trị DEIK tin tưởng rằng: “Với quyết tâm chính trị từ hai Chính phủ và sự chủ động của doanh nghiệp, hợp tác Halal sẽ trở thành trụ cột mới trong quan hệ thương mại Việt Nam – Thổ Nhĩ Kỳ".

Trước đó, tại Diễn đàn Nông dân Quốc gia lần thứ X năm 2025: Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam và Bộ trưởng Bộ Công Thương - Lắng nghe nông dân nói, chủ đề “Kết nối thị trường - Xây dựng thương hiệu - Thúc đẩy tiêu thụ nông sản, góp phần tăng trưởng kinh tế đất nước 2 con số” diễn ra vào ngày 1/10, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, thị trường Halal là “một mũi tiến công” của ngành công thương trong những năm qua. Bộ trưởng cho biết, Việt Nam đang tích cực đàm phán với UAE, GCC, Thổ Nhĩ Kỳ, Brunei... và sắp tới sẽ đến Pakistan (quốc gia hơn 240 triệu dân theo đạo Hồi) để khởi động đàm phán.

"Tôi cho rằng, hướng đi của Việt Nam vào thị trường Halal rất đúng, rất trúng vì phù hợp với tiềm năng và lợi thế của Việt Nam", Bộ trưởng Bộ Công Thương khẳng định.