Tăng năng lực tài chính cho Quỹ Hỗ trợ Nông dân trong giai đoạn mới

Quỹ Hỗ trợ nông dân (HTND) được hình thành nhằm tạo nguồn lực tài chính hỗ trợ nông dân phát triển kinh tế, mở rộng mô hình sản xuất và thúc đẩy liên kết theo hướng tổ hợp tác, hợp tác xã. Qua nhiều năm triển khai, Quỹ đã trở thành kênh vốn đặc thù, bổ sung quan trọng cho hệ thống tín dụng nông thôn, giúp nhiều hộ nông dân tiếp cận vốn ưu đãi, từng bước nâng cao thu nhập và ổn định sinh kế.

Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy quy mô Quỹ HTND ở không ít địa phương còn hạn chế, trong khi nhu cầu đầu tư cho nông nghiệp hiện đại, nông nghiệp sinh thái, chuyển đổi số và liên kết chuỗi ngày càng lớn. Cơ cấu nguồn vốn chưa đa dạng, tốc độ tăng trưởng chưa đồng đều, đòi hỏi phải có các giải pháp căn cơ nhằm tăng năng lực tài chính cho Quỹ trong giai đoạn mới.

Từ ngày 1/7/2025, Hội Nông dân Việt Nam trở thành tổ chức thành viên trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Sự điều chỉnh này mở ra không gian thuận lợi để Quỹ HTND mở rộng khả năng tiếp cận và huy động các nguồn lực xã hội hóa. Với vai trò là trung tâm tập hợp và kết nối các nguồn lực xã hội, hệ thống Mặt trận tạo điều kiện để Quỹ gắn với các chương trình vận động phục vụ phát triển nông thôn và an sinh xã hội, qua đó bổ sung nguồn vốn ngoài ngân sách theo hướng bền vững.

Cùng với đó, khung pháp lý về tổ chức và hoạt động của Quỹ HTND ngày càng được hoàn thiện, yêu cầu cao hơn về công khai, minh bạch, an toàn và hiệu quả trong quản lý, sử dụng vốn. Việc tăng cường trách nhiệm giải trình và giám sát không chỉ bảo đảm Quỹ vận hành ổn định, mà còn củng cố niềm tin của các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân tham gia đóng góp.

Trong giai đoạn mới, Quỹ HTND cấp tỉnh giữ vai trò trung tâm trong huy động, quản lý và phân bổ nguồn vốn. Cấp tỉnh cần chủ động xây dựng chiến lược huy động dài hạn, xác định rõ các nhóm nguồn lực trọng tâm và cơ chế phối hợp phù hợp, gắn việc huy động vốn với mục tiêu phát triển sản xuất, liên kết theo chuỗi giá trị và nâng cao thu nhập cho nông dân.

Doanh nghiệp được xác định là đối tác quan trọng của Quỹ HTND trong quá trình tái cơ cấu nông nghiệp. Thông qua các hình thức đồng tài trợ, phối hợp triển khai dự án hoặc đóng góp vốn, Quỹ cùng doanh nghiệp và nông dân xây dựng các mô hình sản xuất gắn với thị trường, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và giảm thiểu rủi ro. Cách tiếp cận này giúp chuyển từ hỗ trợ đơn lẻ sang hợp tác dài hạn, bền vững.

Bên cạnh đó, việc tăng cường phối hợp với các tổ chức tín dụng, ngân hàng và quỹ tài chính địa phương cho phép Quỹ HTND tham gia hỗ trợ các dự án nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp xanh, nông nghiệp số và các mô hình liên kết đòi hỏi vốn đầu tư trung và dài hạn. Qua đó, nông dân có điều kiện tiếp cận các gói tài chính đa dạng, phù hợp với yêu cầu phát triển sản xuất hàng hóa.

Trong bối cảnh chuyển đổi xanh và chuyển đổi số đang trở thành xu thế chủ đạo của nông nghiệp, Quỹ HTND cũng đứng trước nhiều cơ hội thu hút nguồn lực xã hội hóa từ cộng đồng, kiều bào và các chương trình hợp tác quốc tế. Khi có sự kết nối hiệu quả với hệ thống Mặt trận và các cơ quan liên quan, Quỹ cấp tỉnh có thể chủ động đề xuất các dự án phù hợp, huy động nguồn lực cho các mô hình thí điểm và sáng kiến đổi mới.

Yêu cầu xuyên suốt trong quá trình tăng năng lực tài chính cho Quỹ HTND là nâng cao uy tín, năng lực quản trị và tính minh bạch. Việc chuẩn hóa quy trình thẩm định, giải ngân, giám sát và thu hồi vốn; xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý tập trung và ứng dụng công nghệ số trong theo dõi dự án là yếu tố then chốt để tạo dựng niềm tin của các đối tác và nhà tài trợ.

Tăng năng lực tài chính cho Quỹ Hỗ trợ nông dân không chỉ nhằm mở rộng quy mô nguồn vốn, mà quan trọng hơn là nâng cao chất lượng sử dụng vốn. Khi nguồn lực được huy động và phân bổ hợp lý, Quỹ sẽ tiếp tục phát huy vai trò là công cụ hỗ trợ hiệu quả, giúp nông dân tham gia các mô hình liên kết sản xuất, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số và phát triển nông nghiệp hiện đại, góp phần thúc đẩy kinh tế nông thôn bền vững giai đoạn 2025–2030.